GENÇ YETİŞKİNLİK
BEDENSEL GELİŞİM
Genç yetişkinler bu dönemde fiziksel gelişimlerinin doruğundadırlar; ancak, zamanla fiziksel-biyolojik gerileme yavaş yavaş ortaya çıkar. Birçok erkek yetişkin maksimum boy uzunluğuna yaklaşık olarak 21 yaşlarında ulaşırlar. Kas gücünün, en üst düzeyine de 25-30 yaşlarında ulaşırlar. Bu güçlerinin %10’unu 30-60 yaşları arasında yitirirler.
60-70 yaşları arasındaki en üst güç 20’lerindeki güçlerinin ancak %80’i kadardır. Fiziksel dayanma ya da uzun süre çalışma gücü veya egzersiz yapma da yaşla birlikte bir azalma gösterir. Çok zorlu olmayan işlerde, fiziksel dayanmadaki düşüş kas gücü azalmasından daha yavaş olmaktadır.
Ayrıca hareketli insanlarda fiziksel dayanma gücündeki bu düşüş hareket etmeyen insanlara göre daha az görülür (Schiamberg, 1985:503-504).
Kısaca fiziksel güç bir tepe noktasına ulaşmıştır. Bu dönemde birey daha uzun süre çalışabilir; daha fazla ağırlık kaldırabilir… Ancak bu fiziksel güç tepe noktasından derece derece azalma gösterir. Bu azalma kırklı yaşlardan sonra bir önem kazanmaya başlar.
Tepki süresi; bireyin duyduğunda, koku aldığında, dokunduğunda ya da tat aldığında tepkide bulunana kadar geçen oyalanma süresidir. Bu süre; genç yetişkinlik ile yaşlılık arasında derecili bir artış gösterir. Çocukta bu süre çok kısa olmakla beraber genç yetişkinlikte bir platoya ulaşılır. Tepki süresi yirmi yaşın hemen öncesinde en üst düzeyine çıkar. Orta yaşlılık ve yaşlılıkta da gittikçe artar (Schiamberg, 1985:505).
İnsan etkileşiminde etkili bir iletişim kurma, çevreye uyum sağlama yetisi büyük ölçüde duyulara bağlıdır. Bütün duyular bu dönemin başında olduğu gibi sonunda da iyi bir şekilde işlemeye devam ederler.
Genç yetişkin, uyaranların yoğunluğunun azalması karşısında uyum sağlayabilir. Ancak yaşlı yetişkinler uyaran yoğunluğunun az olduğu durumlarda (hafif bir ses, hafif bir koku ya da az bir ışık) güçlük çekerler.
Görme ve görme uyumu yirmi yaşında en üst düzeye ulaşır. Bu yaş aynı zamanda hipermetrop, miyop gibi bazı özürlerin ortaya çıktığı yaştır. Görme ile ilgili olarak şu olaylar gözlenir:
Sinir sistemi: sinir sisteminin işleyişinde ileri yaşlara kadar belirginlik kazanmayan yavaş bir düşüş vardır. Bu düşüş görme de dahil olmak üzere bütün davranışları etkiler. Hemen hemen bütün işleyiş ve süreçlerde bir yavaşlamaya neden olur.
Gözbebeği büyüklüğü: Gözbebeği çapında, yaşla birlikte daralma ortaya çıkar. Bu da göze giren ışık miktarını azaltır. Bu nedenle yaşlılar iyi aydınlatılmamış yerlerde görme güçlüğü çekerler.
Uyum süresi: Yaşlı yetişkinin ışığa uyum sağlaması da genç yetişkine göre daha fazla zaman alır.
Işık eşiği: Göz karanlığa uyum sağladığında (bu yaşlılarda daha fazla zaman alır) görülebilen en az ışık yoğunluğunda yaşla beraber bir düşüş vardır. En az ışık yoğunluğunun yetişkin tarafından görülebilmesi için yirmi yaşından sonra her on üç yılda iki kat artması gerekmektedir.
Görme keskinliği: Görme keskinliği çocukluk ve ergenlikte artış gösterir. 20-50 yaşları arasında ise kararlılık gösterir. Elli yaşından sonrada yavaş fakat artan bir düşüş gösterir.
Merceğin uyumu: göz merceğinin kas hareketleri ve esnekliği imgenin retina üzerine düşmesini sağlar. Ergenlikte mercek uyumunda çok az bir değişiklik olmasına rağmen, 20-50 yaşları arasında mercek esnekliğinde azalma görülür. Elli yaşından sonra ise mercek uyumundaki bu azalma daha kademeli bir düşüş gösterir.
Kontrast: yetişkinler yaşları ilerledikçe nesne ile arka planı arasında daha fazla kontrasta gereksinim duyarlar.
Sonuç olarak; genç yetişkinlikte görmeyle ilgili çok az değişiklik görülmektedir. Değişiklilerin çoğu kırk yaş civarında ortaya çıkmaktadır (Schiamberg, 1985:504-505).
Genç yetişkinlikte işitmede de çok az değişiklikler olur. Bu değişiklikler daha çok erkeklerde görülmektedir. Çoğu zaman şiddetli bir gürültü gibi çevresel faktörler nedeniyle işitmede yitimler görülebilir.
Bu dönemde dokunma, tatma, koku alma duyularında belirgin bir değişim söz konusu değildir. Bütün bunlar ışığında genç yetişkinlik dönemi; fiziksel açıdan bireyin yaşamının tepe noktasını oluşturur. İşte bu nedenle bu döneme “kararlılık dönemi” de denebilir.
